Aygır analiz köşeğimizin konuğu , 2013 yılında Tevfik Çelikoğlu ekürisi tarafından Fransa’daki Haras du Thenney harasından satın alınan Dr Fong .
6 Nisan 1995 doğumlu Dr Fong yarış yaşamında 15 kez start alıp 5 kez kazanmış , 3 kez ikinci , 1 kez üçüncü olmuştur. Ayrıca bu süreçte 673.547 € kazanç elde etmiştir. Prestonwood Farm tarafından yetiştirilen Dr Fong ‘un yarış yaşamındaki en büyük başarısı St James Palace Stakes (Gr1-1600m Çim) galibiyetidir. 2000 yılında (5 yaşında) haraya giren aygır, 14 yıldır yurt dışında aşım yapmış bulunuyor. 1.63 m cidago yükseliğindeki al aygır, 2014 yılı itibariyle (19 yaşında) ülkemizde aşım görevine devam edecektir. Dr Fong için birazda detaylara girelim.
Dr Fong yarış yaşamı :
Yarış yaşamına 1997 yılının Eylül ayında, 2 yaşında Newbury’de (1400m Çim) kazanarak başlamıştı. Ardından York pistinde stakes bir yarış kazanan tay (1600m Çim), 2 yaşlılık dönemini geçilmeden noktalamıştır.
1998 yılında 3 yaşına giren safkan, 8 kez start aldı. Bu 8 yarışın içinde 3 kez kazanır iken 2 kez ikinci, 1 kez üçüncü ve 1 kezde dördüncü olmuştur. Tabelalarının hepsi sınıf koşu olup adeta en parlak dönemini bu yıl içerisinde yaşamıştır. 2008 yılı galibiyetlerinin içinde St James Palace Stakes (Gr1-1600m Çim) galibiyeti, kuşkusuz en önemli zaferidir. Bu yarışa 4-1 oranla girip kazanan Dr Fong, o yarışta 2-1 oranlı favori Victory Note ve 4-1 oranlı Desert Prince isimli safkanları geçmiştir. Dr Fong ayrıca bu dönem içerisinde Prix Eugene Adam (Gr2-2000m Çim) galibiyeti de mevcuttur. Üçlülük döneminde Queen Elizabeth II Stakes (Gr1-1600m Çim) ikinciliği, Oak Tree Derby (Gr2-1800m Çim) ikinciliği ve Prix Jean Prat (Gr1-1800m Çim) üçüncülükleri diğer başarılı yarışlarındandır.
1999 yılında 4 yaşında olan safkan, 5 kez yarış koşmuş olup kazanamamıştır. Bu süreçte Avrupa yerine Amerika kıtasını tercihleyip, 1 kez ikinci ve 3 kez dördüncü oldu. 1999 yılında Strub Stakes (Gr2-1800m Kum) ikinciliği , Santa Anita Handikap (Gr1-2000m Kum) dördüncülüğü , Oaklawn Handikap (Gr1-1800m Kum) dördüncülüğü ve American Handikap (Gr2-1800m Çim) dördüncülüğü başarılı plaselerindendir.
Dr Fong pedigri analiz :
Dr Fong ( Kris S — Spring Flight / Miswaki) orijinine sahiptir. Dozaj puanlarının dağılımı [5-4-19-2-0](30), dozaj indeksi [1.61] , dağılım merkezi (CD)[0.40] şeklindedir. Dr Fong, babası koyu doru bir aygır olmasına rağmen kendisi al dona sahiptir. Hara hayatı boyunca genelde kızlarının başarılı yarış yaşamı ile dikkat çekmiştir. Gr1 galibi AOIFE ALAINN, Gr1 galibi ASK FOR THE MOON, Gr2 galibi SPOTLIGHT, Gr3 galibi BEATRICE , Gr3 galibi PURPLE ORCHID gibi en başarılı temsilcileri dişi olması dikkat çekicidir. Eylül 2013 itibariyle 3 Gr1 galibi, 10 Grup galibi, 22 Listed galibi ve 67 stakes performanslı yavrusu bulunmaktadır. Dr Fong ‘un ülkemizde koşan yavruları içinde Semoshum ve Beatrice isimli kızlarının başarıları hala akıllardadır.
Baba Kris S 1991 yılı doğumlu olup (Roberto – Sharp Queen / Princequillo ) pedigrisine sahiptir. Start aldığı 5 koşuda 3 birincilik elde eden Kris S, en büyük başarısını harada aygır olarak göstermiştir. Kris S, 142 adet stakes koşu ve 40 adet Grup koşu galibi vermiştir. Bunların içinde Dr Fong dışında Gr1 galibi olan bazı isimler ise ; ” ACTION THIS DAY, ARCH, BROCCO, EVENING KRIS, ROCK HARD TEN , KRIS KIN , KUDOS , PRIZED , YOU AND I , SOARING SOFTLY, STOCKS UP, HOLLYWOOD WILDCAT, WHITMORE’S CONN , KICKEN KRIS , KISSIN KRIS , CHEVAL VOLANT ” şeklindedir. Bu saydığımız isimlerin pek çoğuda aygırlık yaparak Kris S kanını oldukça yaymışlardır. Kris S çok başarılı bir aygır olsa da oğulları genelde kısrak babası olarak dikkat çekmiştir.
Kris S ‘nin babası Roberto ise ülkemiz için oldukça kilit bir aygırdır. Roberto ’dan bahsetmek gerekirse 1969 doğumlu kestane doru Roberto kollarının ülkemizdeki temsilcilerine bakalım. Red Ransom ile Sri Pekan, Pardon – Silver Hawk ile Red Bishop – Roman Diplamat ile Roman Art – Lear Fan ile Lear White,Sun Breeze,Miss Lear – Dynaformer ile Yenice – Bob Back ile Van Damme ve Grup Vakti – Sunshine Forewer ile Bartulucci – Kris S torunu ve Brocco oğlu Struggle To Exist çimdeki başarıları unutulmaz. Ayrıca iyi bir kısrak babası olup başarılı aygırımız Play Boy’un annesi Casino Girl yine bir Roberto kızıdır. Play Boy Gr1 galibi Top Play ‘in yanısıra yetenekli kısrak Beneklikız ‘ı vermiştir. Yine Dünya Güzeli isimli kısrağın babası So Factual annesi Sookera ‘da bir Roberto kızıdır. Görüldüğü üzere sayılan isimlerin hepsinin ortak özelliği çim pistte meşhur bir kariyerleri olmasıdır. Amerika’da yaşayan en iyi 10 aygırdan biri olan Giant’s Causeway ‘in ikinci kısrak babası yine Roberto ’dur . Ayrıca Roberto kanı günümüzde artık her kısrakta çıkan Northern Dancer ile son derece uyumlu bir çaprazlamaya sahiptir. Kısaca Roberto kan hattı ülkemiz çim yarışları için biçilmiş bir kaftandır.
Dr Fong ‘un annesi 1987 doğumlu Spring Flight olup, ( Miswaki – Coco La Investment) pedigrisine sahip bir isimdir. Spring Flight yarış yaşamında 2 ve 5 yaşları arasında 8 kez yarış kazanmıştır. Bu yarışların içinde Listed plaseleri en önemli dereceleridir. Yarış yaşamından ziyade annelik yaşamı daha parlak geçen Spring Flight , 7 kazanan yavru vermiştir. Bu yavrularının içinde Dr Fong ve Luck Story isimli iki öz kardeş en başarılı olanlarıdır. Her ikiside aygırlık yapmaktadırlar.
Dr Fong, 2013 yılında Fransa’daki Haras du Thenney aşım istasyonunda 5.000 € aşım bedeli ile aygırlık görevini yapıyordu. Dr Fong ‘un ülkemizde ilk aşımlarını 2014 yılında yapacağını düşünürsek , Türkiye’deki ilk jenarasyon tayları 2015 yılında doğup, 2017 yılında 2 yaşlı olarak koşabileceklerdir. Her ne kadar ülkemizde 19 yaş gibi oldukça yaşlı bir durumda aşım yapacak olsa da özellikle kızlarından maksimum seviyede yararlanmalıyız. Roberto hattının ülkemize üst düzey uyumu düşünüldüğünde Dr Fong ‘un ülkemize faydalı olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Dr Fong başarılı yavruları :
Gr1 galibi yavruları:
AOIFE ALAINN (IRE) (Hernando (FR): Premio Lydia Tesio Wind Tris Int., Rome, Gr.1 ve Premio Alberto Zanoletti di Rozzano, Milan L. birincisidir.
ASK FOR THE MOON (FR) (Unfuwain (USA): Prix Saint-Alary, Longchamp, Gr.1, Prix Penelope, Saint-Cloud, Gr.3) birincisidir.
SHAMDINAN (FR) (Dr Devious (IRE): Secretariat Stakes, Arlington International, Gr.1 birincisidir. Breeders’ Cup Turf, Monmouth Park, Gr.1 ikincisidir. Prix du Jockey Club – Mitsubishi Motors, Chantilly, Gr.1 üçüncüsüdür ; aygırdır).
Gr2 galibi yavruları:
SPOTLIGHT (GB) (Suave Dancer (USA): Lake Placid Handicap, Saratoga, Gr.2, EBF Montrose Stakes, Newmarket, L., Cicada Stakes, Delaware Park birincisidir. Long Island Handicap, Aqueduct, Gr.2, Pucker Up Stakes, Arlington International, Gr.3 ikincisidir. Eatontown Handicap, Monmouth Park, Gr.3 üçüncüsüdür.
Gr3 galibi yavruları:
BEATRICE (GB) (Anita’s Prince): K.Baronin von Ullmann Schwarzgold Rennen, Cologne, Gr.3 ve International Istanbul Trophy, Veliefendi, Gr.3 birincisidir.
CELIMENE (IRE) (Groom Dancer ): Prix Penelope, Saint-Cloud, Gr.3, Prix de Flore, Saint-Cloud, Gr.3 birincisidir. Prix Corrida, Saint-Cloud, Gr.2 ikincisi ve Prix d’Harcourt, Longchamp, Gr.2 üçüncüsüdür.
DIAMOND DOVE (GER) (Lando ): Mehl Mulhens Stiftung der Winterkonigin, Baden-Baden, Gr.3 birincisidir.
PURPLE ORCHID (GB) (Mujadil ): Champagne Stakes, Kenilworth, Gr.3 birincisidir.
SANDAGIYR (FR) (Darshaan): Dubal Firebreak Stakes, Meydan, Gr.3 ve Prix de Pontarme, Chantilly, L. birincisidir.
TESTA ROSSI (FR) (Dancing Spree): Miss Grillo Stakes, Belmont Park, Gr.3 birincisidir. Breeders’ Cup Juvenile Fillies Turf, Santa Anita, Gr.1 ikincisidir.
Ayrıca Dr Fong kısrak babası olarakta oldukça başarılıdır.
Gr1 galibi ;
STYLE VENDOME (FR) (Anabaa ): Poule d’Essai des Poulains Le Parisien, Longchamp, Gr.1 ve Prix Djebel, Maisons-Laffitte, Gr.3 birincisidir.
Gr3 galibi ;
ASTROLOGY (IRE) (Galileo ): Stobart Barristers Dee Stakes, Chester, Gr.3 birincisidir. Investec Derby Stakes, Epsom Downs, Gr.1 üçüncüsüdür.
FORCES OF DARKNESS (IRE) (Lawman): Prix Minerve, Deauville, Gr.3 birincisidir. Montjeu Coolmore Prix Saint-Alary, Longchamp, Gr.1 üçüncüsüdür.
Dr Fong için uygun kısrak tipleri:
Dr Fong gelişimini 2 ve 3 yaşlarında tamamlamış ve 1600-1800 mesafeli çim yarışları ile kendini en iyi şekilde ifade edebilmiştir. Ayrıca 1400 metre ile 2000 metre arasında çim ve kum pistte başarıları bulunmaktadır. Dolasıyla Dr Fong’un taylarından erken gelişim , çim pist ve orta mesafeye yatkınlık ilk etapta beklenebilir. Bu yüzden ayağına çabuk olmayan, geç gelişimli kısraklar Dr Fong için denge unsuru amacıyla da kullanılıp uzun mesafeye yatkınlık aranabilinir. Başarılı yavruları incelenerek en etkili olacağı kısrak tiplerini ise aşağıdaki paragrafta verilmiştir.
Dr Fong , Kris S ve Roberto deyince ilk olarak akla Northern Dancer hattından kısraklar gelmektedir. Çünkü Dr Fong ‘un pedigrisinde Northern Dancer ismi bulunmaktadır. Üstelik Roberto x Northern Dancer crossları çim pistte dünya çapında oldukça etkilidir. Peki Northern Dancer çok geniş bir soy ağaçına sahip olduğundan önceliklerimiz ne olmalıdır? Dr Fong başarılı taylarında ilk göze batan isim kuşkusuz Northern Dancer oğlu Nijinsky kanıdır (Örnek: AOIFE ALAINN, SHAMDINAN, BEATRICE, SPOTLIGHT). Bu durumda ülkemizde Barbar, Palace Pageant, River Special , Trapper , Fernando kızları Dr Fong için birinci planda değerlendirilmelidir. Tabi ki sadece yazdığım 4 aygıra bağlı kalmadan kısrağınızda Nijinsky kanı ikinci kuşakta farklı aygırlardan bulunsa bile (Örnek Hernando kızları) yine Dr Fong için önemli bir güç olacaktır. Kısaca kısrağınızda Nijinsky ismi geçiyorsa, Dr Fong için ideal bir seçimdir.
Dr Fong ‘un 2. kısrak babasının annesi olan CIBOULETTE üzerinden yaptığım araştırmalarımda, Kısrak akrabalıkları tezini kovalamaya çalışırsak aklımıza hemen Bosporus kızları gelecektir. Çünkü Bosporus ‘un babası Night Shift’in annesinde yine CIBOULETTE ismine rastlanır. Nasıl ki ünlü aygır Danehill 3×3 Razyana üzerine kısrak akrabalığı ile kurulmuşsa, bizde Dr Fong x Bosporus crossu ile Ciboulette üzerine akrabalık kurmamız fayda sağlayacaktır. Üstelik Bosporus’un babası Night Shift ise baba tarafından yine Northern Dancer ‘a uzanması çaprazlamayı duble güçlendirecektir. (Bakınız; Roberto x Northern Dancer )
Yine Dr Fong ‘un kanında bulunan TOM FOOL bir diğer kırılma noktasıdır. Tom Fool üzerine yapılan akrabalıklar her zaman ülkemizde güzel sonuçlar vermiştir. Sabırlı (5X5) ve Grand Ekinoks (5X4) hep Tom Fool üzerine inbreeding edilmiştir. Bu sebebten dolayı ülkemizdeki Strike The Gold, Barnato , Aristocrat , Banknote , Grand Ekinoks kızları ile ilginç verilere ulaşılabilinir.
Dr Fong pedigrisinde eksik kalan önemli kan hatlarından Sharpen Up ile belirli oranda yatkınlık beklenebilir. Dr Fong ‘un başarılı taylarından Beatrice orjininde Sharpen Up kanı bulunur.Bu yüzden Common Grounds, Shining Steel, Okawango isimli aygırların kızları plasede bulunmalıdır. Yine Dr Fong pedigrisinde eksik kalan Ahonoora (Scream To Scream) ve Red God (Asakir,Bin Ajwaad,Yonaguska,Ramadan) kanlarıda fazlaca gözden uzak tutulmamalıdır.
Dr Fong için özetle favorim Nijinsky hattı (River Special, Barbar, Palace Pageant, Trapper, Fernando, Hernando, Caerleon) kısraklarıdır. Daha sonra CIBOULETTE vasıtasıyla kısrak akrabalığı tezinden Bosporus kızları değerlendirilmelidir. Daha sonra TOM FOOL akrabalığı nedeniyle (Strike The Gold, Barnato , Aristocrat , Banknote , Grand Ekinoks) ve Sharpen Up eksikliğinden (Common Grounds, Shining Steel, Okawango) plasede bulunmalıdır. Süpriz kan tavsiyesi ise Ahonoora (Scream To Scream) ve Red God (Asakir,Bin Ajwaad,Yonaguska,Ramadan) olacaktır.
Dr Fong en büyük dezavantajı yaşı olsa da en büyük avantajı ise Roberto kanından olup tüm Northern Dancer hatlarına açık olmasıdır. Çim pistte son yıllarda düşen kalitemizi bir nebze olsun yukarı taşıması umuduyla ülkemize bu aygırı kazandıran kişileri tebrik etmeliyiz. Sonuçta özel haralar kısıtlı bütçelerle de olsa yaptığı atılımlar , yetiştiriciliğimiz için önemli hamlelerdir.
Aykut Kandemir – Bu makale 7 Aralık 2013 tarihinde güncellenmiştir.
Dr Fong ‘un 2013 yılındaki en son çekilmiş hara görüntüleri için tıklayınız